HAYAL YÖRE / OKTAY TAFTALI

Bilinç, dış dünyanın gerçekliğinden kuşku duymadığı için, eğer “ben” buzu dondurucu, ateşi yakıcı birer etki olarak algılıyorsa, bu-zun donduruculuğu ve ateşin yakıcılığı “ben”in dışında ve “ben”den bağımsız olarak birer hakikattir. Ayrıca bu objektif hakikate, yasalılık hâkimdir, dolayısıyla Demokritos’un dediği gibi, hiçbir şey tesadüf sonucu oluş-mamıştır. Yine bu bağlamda Leukippos’u anabiliriz: ona göre; “Her şey sıkıca determine edilmiş kaderle aynı anlama gelen bir zorunluluk üzre oluşur. ‘Tin Üzerine’ adlı yazısında şöyle diyor: hiçbir şey gelişigüzel oluşmaz veya neticelenemez, bilakis her şey bir ilgi dizisi ya da gerekçeli suretle zorunlu-luktan oluşur.” Bunun anlamı, hiçlikten hiçlik doğacağı ve aslında varolan her şeyin, “ben”in iradesinden bağımsız olarak, belirli bir nedenden ve zorunluluktan doğduğudur.

HAYAL YÖRE/ CADDE YAYINLARI